3 stycznia zarząd ZPC Otmuchów S.A. zawarł umowę sprzedaży spółki zależnej PWC Odra S.A. z siedzibą w Brzegu. Kupującym jest ZPC „Śnieżka” S.A. z siedzibą w Świebodzicach. Brzeskie zakłady, zajmujące się produkcją cukierków czekoladowych, karmelków, drażetek i pralin trafią zatem w ręce kolejnego dużego gracza.
Przedsiębiorstwa Wyrobów Cukierniczych „Odra” nie trzeba chyba przedstawiać żadnemu mieszkańców Brzegu i okolic. Cukierki, czekolady i przede wszystkim chałwa były produktami rozpoznawalnymi w całej Polsce i dumą naszego miasta. Chyba tylko margaryna Kama mogła przed laty konkurować z Odrą o miano najbardziej rozpoznawalnej marki rodem z Brzegu.
Chociaż firma w dalszym ciągu, nieprzerwanie produkuje słodycze, to większość brzeżan nie kojarzy jej już ze swoim miastem. Pozostała nazwa i budynki, w których odbywa się produkcja. Od 2011 roku jest ona bowiem częścią Grupy Otmuchów. Teraz trafi z kolei w ręce kolejnej wielkiej firmy – Zakładów Przemysłu Cukierniczego Śnieżka.
Brzeska Fabryka Maszyn Rolniczych, Zakłady Wytwórcze Aparatury Mleczarskiej, cukrownia, browar, garbarnia – Brzeg, jak pamiętają z pewnością nieco starsi czytelnicy, był niegdyś kojarzony przede wszystkim z bardzo dobrze prosperującym przemysłem. Po tej historii nie ma już właściwie śladu. Została olejarnia i Odra, chociaż w obu firmach zaszły przez lata ogromne zmiany. Przyjrzyjmy się zatem, jak zmieniało się przedsiębiorstwo, które znane było niegdyś przez wszystkich miłośników słodyczy w naszym kraju.
***
Historia firmy sięga roku 1946. Uruchomiono wówczas produkcję karmelków i drażetek. W latach 50 i 60 zakład przeszedł dwa pierwsze etapy rozbudowy. Dzięki temu oferta rozszerzona została o wyroby czekoladowe oraz legendarne już produkty – krówki „Matylda” i chałwę sezamową.
W latach 70 przedsiębiorstwo, jako jedyne w Polsce, uruchomiło produkcję gumy do żucia w formie kostek, a następnie gumy w formie listków, która wytwarzana była na linii japońskiej firmy Lotte. Nieco później rozpoczęto także produkcję cukierków czekoladowych.
Na początku 1993 roku, w wyniku przemian ustrojowych, rozpoczęto proces prywatyzacyjny przedsiębiorstwa. 1 lutego 1994 roku zaczęło ono funkcjonować jako Przedsiębiorstwo Wyrobów Cukierniczych „Odra” Sp. z o.o. w Brzegu.
W 1996 roku ruszyła produkcja dropsów „Fructo” i karmelków „Mini”, które odniosły sukces na krajowym rynku.
27 czerwca 1998 roku PWC „Odra” Sp. z o.o. na mocy uchwały Zgromadzenia Wspólników zostało przekształcone w spółkę akcyjną.
Początkiem lat dwutysięcznych Odra była marką rozpoznawalną w całej Polsce. Co ciekawe nie tylko ze względu na wysokiej jakości produkty, ale również ze względu na sport. Kibice koszykówki z pewnością doskonale pamiętają żeński zespół Cukierki Odra Brzeg, który grał wówczas w Ekstraklasie, gdzie rywalizował jak równy z równym z najlepszymi drużynami w Polsce.
W 2011 roku Grupa Otmuchów przejęła kontrolę nad Przedsiębiorstwem Wyrobów Cukierniczych „Odra” S.A. Brzeską firmą interesował się wówczas również holding Jana Kolańskiego. Część brzeżan uważa, że był to koniec pewnej historii i zarazem efekt decyzji podjętych w latach dziewięćdziesiątych.
Kilka miesięcy przed tym wydarzeniem, Nowa Trybuna Opolska opublikowała artykuł „Odra się dzieli. Kryzys w brzeskiej fabryce cukierków”, w którym przedstawiono skomplikowaną sytuację brzeskiego przedsiębiorstwa:
Pomysł na ten biznes był prosty i jak na początek polskiej transformacji ustrojowej niezwykle skuteczny. Ludzie (…) sami stworzyli sobie miejsce pracy. Nabrali kredytów w bankach, by kupić majątek państwowego Przedsiębiorstwa Wyrobów Cukierniczych „Odra”. Zastawiali domy, mieszkania, ziemię itp., by mieć na wykup akcji. W taki sposób z państwowego molocha powstała spółka akcyjna. W całości należąca do pracowników zakładu.
Na Opolszczyźnie, ale też i w kraju okrzyknięto tę przemianę mianem modelowej. (…) Dzisiaj nie ma śladu po dawnej komitywie między przyjaciółmi, kolegami z pracy, a niejednokrotnie twórcami świetności brzeskiej fabryki cukierków. Stoją po dwóch stronach barykady: obecni pracownicy i część emerytów – po jednej, po drugiej – również emeryci, ale w liczbie kilkudziesięciu osób. Siłą tych ostatnich nie jest wcale doświadczenie, którego nabrali, pracując w przemyśle słodyczy, ale posiadane przez nich akcje zakładu.
***
Obecnie przeciętnemu brzeżaninowi nazwa Odra nie kojarzy się już z lokalną firmą. Każdy doskonale zdaje sobie sprawę z tego, że czasy świetności minęły. Po brzeskiej firmie została już tylko nazwa, bo przedsiębiorstwo od dawna było w rękach Grupy Otmuchów.
Dziś wiemy już, że po niespełna 14 latach brzeskie zakłady trafią w ręce innego giganta branży – ZPC Śnieżka S.A. Firma ta znana jest m.in. z takich przysmaków jak: Michałki, Pawełki czy galaretki w czekoladzie. Od 2012, w ramach współpracy z Zamkiem Książ, produkuje również słodycze z serii „Księżnej Daisy”.
Jest za wcześnie by wyrokować, czy będzie to zmiana na lepsze, czy wręcz przeciwnie. Jakie będą dalsze losy Odry? O tym przekonamy się w przyszłości.
Przeczytaj też: Orszak Trzech Króli w Lubszy
