Czwarta odkurzona widokówka przedstawia widok na południową pierzeję rynku, przypuszczalnie z okna nieistniejącej, narożnej kamienicy dwuszczytowej Rynek/ul. Kołodziejska (Chopina). Na zdjęciu widzimy też charakterystyczną, tzw. narożną kamienicę rynkową (Ringeckhaus) u wlotu ul. Jabłkowej, wybudowaną w roku 1910, co pozwala na określenie roku wykonania zdjęcia z dokładnością do 4 lat: 1910 – 1914 (data wysłania widokówki).
W tle widzimy wieże kościoła św. Mikołaja (podwyższone i zwieńczone strzelistymi hełmami w latach 1884/85). Gałki i chorągiewki na hełmach nie zmieściły się widocznie w kadrze i chyba zostały domalowane. Po lewej stronie, w mocno skróconej perspektywie widoczna jest południowa fasada ratusza, jeszcze bez renesansowego portalu (wejście do USC), który został przeniesiony z rozebranej kamienicy przy ul. Zamkowej w roku 1925.
Napisy
Brieg, Rejencja Wrocław, Rynek
Wydawnictwo artystyczne Bruno Scholz. Wrocław II. Kopiowanie i druk wzbronione. No. 167
Wiadomość
Poczta polowa
Panna Henny Siemer
Hamburg 22
Heitmannstr. 21
Brzeg, dnia 18. października 1914
Droga Henny!
Niech wolno mi będzie podać do Twojej wiadomości, że leżę w lazarecie (szpitalu wojskowym) w Brzegu z raną głowy. Byłbym wielce rad, gdybyś zechciała mi napisać. Najserdeczniejsze pozdrowienia dla Ciebie oraz Twojej rodziny przesyła Georg Sich (?).
Lazaret „zum Bergell“ (powinno być Bergel)
Brzeg (Wrocław)
Stempel pocztowy:
Brzeg (Rej. Wrocław) 1
19.10 14 4–5 N (data wysłania: 19.10.1914, godz. 4-5 po południu)
Stempel listowy:
Królewski Lazaret Garnizonowy w Brzegu
Próba interpretacji
Tekst – wydawać by się mogło – banalny, choć z silnym kontekstem historycznym. Młody żołnierz, ranny (przypuszczalnie niezbyt ciężko) na jednym z frontów rozpoczętej 2 miesiące wcześniej I wojny światowej, pisze swojej przyjaciółce, być może dziewczynie, że jest w Brzegu, w jednym ze szpitali wojskowych (lazaretów). Widokówka nosi stempel Królewskiego Lazaretu Garnizonowego, który mieścił się w wybudowanym w roku 1864 budynku przy ul. Robotniczej, w którym obecnie znajduje się Urząd Miasta.
W roku 1902 na sąsiedniej parceli powstał jeszcze następny budynek szpitalny, który dziś jest siedzibą komendy policji. Nadawca widokówki przebywał jednak w lazarecie, który urządzono w restaucji Bergela.
W momencie wysłania widokówki przebywał tam chyba niezbyt jeszcze długo, gdyż podał błędną pisownię nazwy. Ten bardzo w dawnym Brzegu popularny kompleks restauracyjny mieścił się w kwadracie dzisiejszych ulic Spacerowej i Głowackiego. Budynek restauracji podpalono 5. lutego 1945, by zgromadzone tam bogate zapasy żywności nie wpadły w ręce Rosjan. Pozostał plac – dawna restauracja ogrodowa i piwogródek, gdzie swego czasu były różnego rodzaju składy i hurtownie. Całkiem niedawno powstały tam apartamentowce, ale takie ni w pięć, ni w dziewięć.
Brzeg, jako miasto leżące na głębokich tyłach i dysponujące odpowiednimi budynkami, nadawało się znakomicie do urządzania szpitali wojskowych. Zaraz w 1914 r. zarekwirowano na ten cel m.in. dopiero co ukończony budynek szkolny przy ul. Armii Krajowej.
Artykuł publikujemy dzięki uprzejmości Urszuli Banowicz
Redakcja i tłumaczenie: Marcin Wrzeciono
Pocztówka ze zbiorów: Urszuli Banowicz
Przeczytaj też: Pocztówki odkurzone cz. 3
